Struktura Monitora Rozwoju Lokalnego

• 
  ogólny potencjał rozwoju
• 
  trzy wymiary rozwoju zrównoważonego
• 
  dwanaście obszarów rozwoju społeczno – gospodarczego i środowiskowego
• 
  podobszary i wskaźniki diagnostyczne

Dla oceny potencjału rozwoju analizie poddano zjawiska mające istotny wpływ na życie i rozwój lokalnych społeczności. Zgodnie z teorią zrównoważonego rozwoju wyodrębniono trzy wymiary rozwoju: gospodarczy, społeczny i środowiskowo-przestrzenny. W ramach każdego z wymiarów wyodrębniono od 3 do 5 obszarów mających kluczowy wpływ na sytuację w wymiarze. Łącznie wyodrębniono 12 obszarów charakteryzujących główne sfery funkcjonowania społeczności lokalnej. Obszary podzielone są na podobszary (od 2 do 5) – jest ich łącznie 48. Podobszary charakteryzowane są przez wybrane wskaźniki. Łącznie poddano analizie 152 wskaźniki, dla których wartości wyliczono w oparciu o dane dostępne w statystyce publicznej.

Monitor Rozwoju Lokalnego pozwala na analizę poszczególnych wskaźników zarówno syntetycznych, jak i indywidualnych zawsze na tle grupy porównawczej. Grupę tę stanowią gminy o podobnej funkcji w strukturze osiedleńczej kraju, a zatem o podobnych uwarunkowaniach rozwojowych.
Wydzielenia grup porównawczych dokonano na podstawie opracowania zrealizowanego w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk przez profesorów Przemysława Śleszyńskiego i Tomasza Komornickiego dla celów monitoringu planowania przestrzennego. Grupa porównawcza stanowi punkt odniesienia, zatem jest to pokazanie stanu gminy na tle stanu swoistego „rynku”, który stanowią pozostałe gminy z grupy porównawczej. Profesorowie P. Śleszyński i T. Komornicki wydzielili 10 grup funkcjonalnych gmin. Na ten podział Związek Miast Polskich nałożył siatkę podziału gmin na poszczególne ich typy (miasta na prawach powiatów, gminy miejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy wiejskie). W ten sposób uzyskano 24 grupy porównawcze, o liczebności od 10 jednostek (grupa J1) do 491 jednostek (grupa I3). Taka liczebność grup pozwala na poprawne stosowanie wielkości statystycznych (średnia, mediana, odchylenie standardowe itp.). Podział na grupy funkcjonalne wyodrębnione dla celów Monitoringu Rozwoju Lokalnego prezentuje poniższe zestawienie.

Głównym punktem odniesienia analizy jest średnia z grupy porównawczej, przyjęta jako wartość charakteryzująca całą grupę jednostek o zbliżonej charakterystyce funkcjonalnej i uwarunkowaniach rozwojowych. Przedmiotem analizy (prezentacji) jest różnica między wartością wskaźnika dla gminy oraz średnią wartością wskaźnika w grupie porównawczej oraz odpowiednio - różnica między dynamiką zmian odnotowanych w gminie i w grupie porównawczej. W Monitorze posługujemy się również standardowymi miarami obrazującymi dynamikę zmian wskaźnika w czasie.